KUDÜS’TE MATBAANIN TARİHİ
Kaynak: aljazeera.com
el-Cezîre, geçtiğimiz günlerde Kudüs’te matbaanın tarihinin izini süren bir makale yayımladı. Bu makaleye göre Kudüs halkının matbu eserler ile tanışması, Avrupalı hacıların şehri ziyaretleri sırasında yanlarında getirdikleri Arapça da dahil olmak üzere birçok dilde basılmış kitaplar aracılığı ile gerçekleşiyor. Kudüs’te ilk matbaa ise Yahudi Nesîm Bak (نسيم باق) tarafından 1830’da kuruluyor. Takip eden yıllarda başka bir matbaayı Kudüslü Ermeniler, Eski Şehir’in içinde geniş bir kompleks olarak yer alan Ermeni Manastırı’nda kuruyor. Osmanlı dönemi boyunca Kudüs’te en az on beş matbaanın var olduğu biliniyor.
Kudüs’ün matbu ilk Arapça kitabı “Mesîhî Eğitim (التعليم المسيحي)”, kuruluş tarihi 1846 olan İtalya merkezli Fransisken Ruhban Manastırı’nın (دير الرهبان الفرنسيسكانيين) matbaasında 1847’de basılıyor.
Kaynak: aljazeera.com
Kudüs’teki ilk Arapça matbaa ise 1894’te George Habîb Hanâniâ’nın (جورجي حبيب حنانيا) kurduğu Hanâniâ matbaası.
Makale, birçok topluluk için hayati öneme sahip olan Kudüs’te gerek dini motivasyonlarla bireysel matbaacılık girişimleri gerekse dönem dönem şehrin idaresini elinde tutan ülkelerin matbaa aracılığıyla halk ile kurdukları iletişimin izini sürüyor.
Makale linkine buradan ulaşabilirsiniz.